Waarom is het moeilijk dingen weg te gooien? - De psychologie van het bezitten van spullen
De makkelijke dingen
Soms kom je in je huis iets tegen waarvan je direct weet dat het wel weg kan. Een bonnetje van 5 jaar geleden dat achter een kast was beland ofzo. Of een kapot elastiek achterin een keukenla. Dat zijn de makkelijke dingen om weg te gooien.
Andere dingen vind je misschien wat lastiger om los te laten. Zoals je een dekbedovertrek dat je lang hebt gebruikt omdat het zo fijn is, maar het is versleten en er zit een gat in dat niet meer te repareren is. Dat is wat lastiger, maar OK, je weet dat het op een gegeven moment echt niet meer kan en dus gooi je het toch maar weg.
De moeilijke dingen
Maar dan kom je opeens iets anders tegen tijdens het opruimen van je huis. Een oude agenda, een te kleine jurk die je aanhad naar een speciale gelegenheid, een tekening van je zusje van toen ze klein was… En opeens ben je in gedachten verzonken. Droom je weg naar de tijd waar het ding aan is verbonden en weet je zeker; dit kan dus écht niet weg.
Redenen om iets niet weg te willen doen
Kijk, wij bezitten spullen. Maar soms bezitten de spullen ons. Heb jij wel eens om je heen gekeken nadat je terugkwam van vakantie en gedacht: “wat moet ik in vredesnaam met ál die spullen?!”
Er zijn twee belangrijke redenen om iets niet weg te willen doen:
Een verbinding met het verleden
Omdat je denkt dat je het misschien ooit nog nodig hebt
Dat laatste heeft als gevolg dat er steeds meer bedrijven zijn die mensen ‘opslag’ aanbieden. Tijdelijk, langdurig, verwarmd, groot, klein. De keuze is reuze en groeit zelfs nog steeds.
Hoe je meer en meer spullen verzamelt…
Hoe ouder je wordt, hoe meer spullen je lijkt te verzamelen. En elke levensfase brengt een nieuw soort spullen mee. Als je kinderen hebt, dan weet je vast hóeveel spullen je voor een kind kunt kopen. Uitzetlijsten voor wanneer je een baby krijgt zijn láng. En dan heb je nog je oude studieboeken of de spullen van de hobby van 10 jaar geleden die je misschien weer wil oppakken.
Oftewel, je krijgt hoe langer hoe meer spullen. En het gebeurt dan ook regelmatig dat mensen een groter huis willen kopen omdat het simpelweg te weinig ruimte meer is voor hun bezittingen.
De psychologie achter dingen willen houden
Zelfs als je de behoefte voelt om op te ruimen, kun je het gevoel hebben gewoon niet te weten wat er dan weg zou kunnen. Wat is dan de reden dat sommige dingen voelen alsof je het écht, écht nooit weg zou kunnen doen?
Nou dat is dus een bepaald gevoel van controle dat je denkt te krijgen door iets te bezitten. Het gevoel controle te hebben over een herinnering “dit laat me denken aan…” of het gevoel voorbereid te zijn op de toekomst “maar ik denk dat ik dit nog wel een keer nodig kan hebben”.
Herinner-dingen…
Tjah… bepalen wat je wil doen met herinner-dingen is wel next level opruimen hoor! Hier komt vaak veel emotie bij kijken, positief of negatief, waardoor het bijna onmogelijk kan worden om nog objectief naar iets te kijken. Voor jou is dat ene ding gelijk geworden aan de herinnering, aan wat het symboliseert. Waar een ander misschien een kitcherig beeldje ziet, zie jij het aardewerken katje dat altijd bij je oma in de vensterbank stond.
En die emoties, ja daar moet je dus eerst ruimte voor geven. Ervaar het. Denk na over hoe je aan het ding komt, wat het voor betekenis voor je heeft. Denk aan de herinneringen.
En nu komt het hoor… Vraag jezelf daarna af of de herinnering in jou zit, of in het ding.
Ik geloof dit:
Herinneringen zitten in jou, niet in je spullen.
Kijk, dit is natuurlijk geen tover-spreuk waardoor je opeens magisch in staat bent al je herinner-dingen weg te doen (of wel, laat het me weten haha). Maar het kan je helpen iets objectiever te kijken naar je verzameling sentimentele items en de ruimte die het inneemt.
Een tip voor als je bang bent dat je zonder het ding de herinnering niet boven kunt halen: maak er een foto van. Hoe bijzonder zou het zijn een fotoboek te hebben met foto’s vol van speciale dingen. Een herinneringen fotoboek om af en toe door heen te bladeren.
Denk je nou, “dat is dus geen optie voor mij” vooral niet doen dan, want dingen wegdoen omdat je vindt dat je dingen moet weggooien, daar krijg je spijt van. Geloof me (ik denk aan jou, lichtgrijs vest met bloemetjes).
De ik-heb-het-misschien-ooit-nog-nodig spullen
Deze spullen worden vaak gehouden omdat mensen bezig zijn met duurzaamheid of omdat het geldverspilling zou zijn.
Over duurzaamheid:
Aah dit vind ik dus zo’n leuke categorie hè. Het laat zoveel zien van wie je bent als persoon. Wat je denkt dat belangrijk is of nog zou kunnen zijn. En ik begrijp deze persoonlijk heel goed. Want duurzaamheid is voor mij ontzettend belangrijk. Toen ik een paar jaar geleden besefte dat ik gewoon veel te veel sokken had, heb ik sowieso niet 10 paar goede sokken weggedaan. Ik wist dat er vanzelf sokken zouden slijten en het probleem zich op die manier zou oplossen. En het duurde even maar eindelijk is mijn hoeveelheid sokken wat aan het afnemen, haha!
Duurzaamheid is dus een motivator om dingen niet zomaar weg te doen.
Maar als het niet dingen zijn die je daadwerkelijk gebruikt (zoals sokken) en het ligt maar in de kast te liggen, is dat dan niet alsnog verspilling? Dingen bewaren omdat je het zonde vindt om iets weg te doen, is niet persé duurzamer. Wanneer je bijvoorbeeld boeken doneert, dan kan er iemand anders blij van worden. Of het wordt gerecycled en er kan nieuw papier van worden gemaakt. Lijkt me minder zonde dan stof staan verzamelen op zolder…
Over geldverspilling:
Hier kan ik kort over zijn: je hebt het geld al uitgegeven. Dat krijg je niet terug door iets te bewaren dat je eigenlijk niet fijn of mooi vindt. Dat hele dure paar leren laarzen dat stiekem toch niet fijn loopt en je daarom niet draagt maar oh wat waren ze duur… Tjah. Dat geld is allang weg. Waarom zou je die laarzen ruimte laten innemen in je huis en jezelf elke keer dat je ze ziet een schuldgevoel geven omdat je ze uiteindelijk niet draagt?
Dus, dingen die je houdt puur en alleen omdat ze je geld hebben gekost, die kun je dus zonder veel pardon wegdoen. Brengt het naar de kringloop, verkoop het via marktplaats of zet kleding op vinted. Er zijn zelfs deelgroepen op facebook en apps zoals Nextdoor waar je dingen gratis weg kunt geven.
Immers: One man’s trash is another man’s treasure!
En maak dan gelijk van de gelegenheid gebruik om jezelf af te vragen waarom je het toch niet zo mooi vond, of niet fijn om te gebruiken. Op die manier wordt je veel bewuster van wat je juist wel mooi of fijn vindt, en zo help je jezelf om miskopen te voorkomen in de toekomst.
“Don’t own anything that you don’t know to be useful or believe to be beautiful”